آشنایی با 11 علت مهم ترکیدن باتری خودرو + چگونه از ترکیدن باتری خودرو جلوگیری کنیم؟ 

ترکیدن باتری ماشین یکی از مشکلات مهم و در عین حال خطرناک خودروهاست. اگر باتری ماشین ترک بخورد، نه تنها به خود ماشین، بلکه به هر کسی که در نزدیکی آن ایستاده باشد، آسیب وارد می‌شود. در این مقاله، درباره دلایل ترکیدن باتری ماشین، راه‌های جلوگیری از این اتفاق، صحبت می‌کنیم.

ساختار باتری خودرو

قبل از بررسی علل ترکیدن باتری خودرو، بهتر است با ساختار باتری‌های مرسوم در بازار لوازم یدکی هیوندای آشنا شویم. این مسئله در شناخت علل انفجار باتری تاثیر مفیدی خواهد داشت.

درحال‌حاضر، باتری‌های سربی ۱۲ ولتی بیشترین کاربرد را در عرصه خودروسازی دارند. این باتری‌ها به‌عنوان منبع تامین نیروی الکتریکی در ماشین، دارای ۶ اتاق (سلول) ۲ ولتی هستند و اتاق‌های فوق با محفظه‌های مخصوص از یک‌دیگر جدا شده‌اند. درون هر کدام از این اتاق‌ها، صفحه‌های سربی غوطه‌ور در اسید سولفوریک قرار دارند. با واکنش شیمیایی میان اسید با صفحات سربی و آب، عمل تولید برق انجام می‌شود. در طی این فرآیند شیمیایی، فرآورده‌های دیگری نظیر هیدروژن تولید می‌شود. همان‌طور که می‌دانید، هیدروژن، ماده‌ای به‌شدت اشتعال‌پذیر است. طوری که مواجه آن با کوچکترین جرقه باعث انفجار و ترکیدن باتری می‌شود.

علت‌های ترکیدن باتری خودرو را بشناسید

حال که با ساختار باتری خودرو و تأثیر هیدروژن در انفجار آن آشنا شدیم، به سوی بررسی علل زمینه‌ساز ترکیدن باتری خودرو می‌رویم:

1ـ اتصال کوتاه قطب‌های باتری خودرو

اولین و مهم‌ترین عامل در ترکیدن باتری خودرو را می‌توان ایجاد اتصال کوتاه در دو سر قطب‌های آن دانست. این اتفاق در دو صورت رخ می‌دهد:

ـ اولین عامل ایجاد اتصال کوتاه در باتری، عملی است که برخی تعمیرکاران برای تست قدرت باتری انجام می‌دهند. این آزمایش بسیار خطرناک بوده و در بیشتر مواقع منجر به ترکیدن باتری ماشین می‌شود.

ـ دومین دلیل ایجاد اتصال کوتاه در دو سر قطب‌های باتری ماشین، معیوب‌بودن سیستم استارت است. برای پیشگیری از این مشکل باید ذغال‌های مابین کلکتورها و کلکتور سیم‌پیچ استارت را تمیز و سرویس نمود.

2ـ شارژ بیش‌ازحد و سیستم‌های معیوب

اگر سیستم شارژ خودرو مشکل داشته باشد، ممکن است باتری را بیش‌از‌حد شارژ کند و باعث افزایش تولید گاز هیدروژن و جمع‌شدن گاز در محفظه باتری شود. این امر احتمال خطر انفجار را بالا می‌برد. از سوی دیگر، وقتی باتری بیش‌ازحد شارژ می‌شود، شبکه توری در صفحه داخلی باتری و جداکننده‌ها با سرعت بیشتری خراب می‌شوند که ممکن است به اتصال کوتاه منجر شود و این خودش یکی از دلایل انفجار باتری است. شما می توانید تمام قطعات برقی Tucson را از لوازم یدکی توسان در بازار آنلاین اتوموبی تهیه نمائید.

3ـ وجود جرقه یا شعله بیرون از ماشین

گاهی جرقه‌ای که به انفجار باتری خودرو منجر می‌شود، از درون ماشین نیست و ممکن است یک شعله یا جرقه در نزدیکی ماشین سبب تولید گاز هیدروژن شده و به انفجار منجر شود. برای مثال، جرقه‌های استاتیک، شعله آتش، سیگار روشن، جرقه‌های ناشی از برخورد اجزای فلزی به پایانه‌های باتری که به اتصال کوتاه منجر می‌شوند، شل‌شدن اتصال‌های باتری و خوردگی کابل‌ها همگی می‌توانند گازهای قابل اشتعال جمع‌شده در باتری را منفجر کنند.

4ـ خراب‌بودن دریچه تخلیه گاز هیدروژن

در ساختار باتری اسید-سرب، دریچه‌هایی وجود دارند که هیدروژن موجود در سلول‌های باتری را به بیرون هدایت می‌کنند. اما اگر این دریچه‌ها دچار خرابی شوند، هیدروژن به‌درستی از باتری خارج نمی‌شود و احتمال ترکیدن آن افزایش می‌یابد. در نتیجه، با کوچکترین جرقه، حوادث ناگواری ممکن است به وقوع بپیوندند.

البته در برخی موارد، این خرابی‌ها منجر به ترکیدن باتری خودرو نمی‌شوند، اما تجمع گاز هیدروژن باعث انبساط و متورم‌شدن پایانه‌های باتری می‌شود. بنابراین، هرگاه با پایانه‌های متورم باتری مواجه شدید، باید سوءعملکرد سیستم را بررسی کرده و راهی برای تخلیه هیدروژن پیدا کنید.

5ـ جمع‌شدن بخارهای اسیدی در اثر مسدودشدن دریچه‌ها

خرابی و مسدودشدن دریچه‌های باتری ماشین ممکن است باعث تجمع بخارهای اسیدی شود. این تجمع همانند تجمع هیدروژن، خطرناک است و احتمال ترکیدن باتری خودرو را بیشتر می‌کند. برای پیشگیری از این مشکل، در زمان نصب باتری، باید بست‌های آن را به‌گونه‌ای قرار داد که از خرابی یا مسدود‌شدن دریچه‌ها جلوگیری شود. شما انواع باتری را می توانید از لوازم یدکی ولستر تهیه نمائید.

6ـ جمع‌شدن بخار آب در محفظه باتری

علت ترکیدن باتری خودرو در برخی موارد به تجمع هیدروژن مربوط نیست. به عبارت دیگر، تجمع بخارات آب حاصل از الکترولیت در حال جوش می‌تواند به وقوع این حادثه کمک کند. درواقع، درصورتی‌که همزمان با برقراری اتصال کوتاه در ترمینال‌های باتری، الکترولیت بیش‌ازحد مجاز گرم شود، بخار آب در محفظه جمع شده و شرایط انفجار و ترکیدن باتری را فراهم می‌آورد.

7ـ هوای گرم

اقلیم گرما می‌تواند تأثیری در ترکیدن باتری خودرو داشته باشد. شارژ باتری باعث تولید هیدروژن می‌شود و گرمای شدید هوا تولید هیدروژن را افزایش می‌دهد. البته، تا زمانی که در نزدیکی باتری جرقه‌ای وجود نداشته باشد، مشکلی ایجاد نمی‌شود. بااین‌حال، باید به یاد داشت که خود باتری یکی از منابع جرقه است و اگر هرگونه مشکلی در سیستم باتری وجود داشته باشد، هوای گرم ممکن است بستر مناسبی برای انفجار باتری فراهم کند

8ـ استارت‌زدن و روشن‌شدن موتور

هنگام استارت‌زدن و روشن‌کردن موتور خودرو، بار زیادی بر باتری وارد می‌شود. اگر باتری دارای ایرادی باشد، احتمال بروز اتصال کوتاه و در نتیجه ترکیدن باتری خودرو افزایش می‌یابد. برخی از عللی که ممکن است منجر‌به این حادثه شوند عبارت‌اند از: رسیدن به روزهای پایانی عمر باتری، خوردگی صفحه داخلی باتری و معیوب‌بودن باتری از کارخانه. به همین دلیل، این عوامل می‌توانند احتمال انفجار باتری خودرو پس از استارت‌زدن و روشن‌شدن موتور را افزایش دهند.

9ـ پایان عمر باتری

هنگامی که عمر باتری به پایان خود نزدیک می‌شود، شبکه متخلخل باتری خوردگی بیشتری پیدا می‌کند یا اینکه مواد فعال در صفحه‌های آن خراب می‌شوند. بنابراین، رسوب‌های این مواد در جداکننده‌های صفحه‌ها جمع می‌شود و در بین صفحه‌های باتری اتصال کوتاه برقرار می‌کند که جرقه لازم برای انفجار فراهم می‌شود. همچنین، با کاهش عمر باتری، آب موجود در آن کاهش می‌یابد و قسمت بالای صفحه‌های سربی در معرض هوای داخل محفظه باتری قرار می‌گیرند. به همین دلیل، با گذشت زمان، صفحه‌های آن تغییر شکل پیدا می‌کنند و تاب برمی‌دارند. درنتیجه ممکن است صفحه‌ها با هم تماس پیدا کنند و جرقه لازم برای انفجار تولید شود.

10ـ ایراد کارخانه‌ای

نقص یا ایرادی که از خود کارخانه در باتری وجود داشته باشد، می‌تواند سبب برقراری اتصال کوتاه در باتری شود. برای مثال، اگر پست ترمینال داخلی به‌درستی به سرب ترمینال خارجی متصل نشده باشد، احتمال جرقه‌زدن وجود دارد. این نوع نقص با تغییرات ولتاژ تشخیص داده می‌شود، به این شکل که ولتاژ به‌شکل متناوب کاملا صفر می‌شود و سپس بالا می‌رود و به سطح عادی بازمی‌گردد و دوباره تکرار می‌شود. این وضعیت خطرناک است زیرا فقط جابه‌جایی فیزیکی کوچکی در باتری می‌تواند باعث اتصال کوتاه شود.

هنگامی که استارت می‌زنید و باتری شروع به کار می‌کند، جوش‌های موجود در بین سلول‌های باتری که در بالای الکترولیت واقع هستند، در معرض جریان زیاد قرار می‌گیرند. اگر این نقاط را به‌شکل نامناسب جوش داده باشند، سطح موجود برای عبور جریان الکتریکی کاهش می‌یابد و در نتیجه دمای زیادی تولید می‌شود که به شکستن جوش‌ها می‌انجامد. درنتیجه، یا سرب ذوب می‌شود یا جرقه الکتریکی ایجاد می‌شود. البته این موارد تقریبا نادر هستند.

11ـ درست نگهداری نکردن از باتری

باتری‌هایی که برای مدت طولانی بدون سرویس و نگهداری رها می‌شوند، احتمال ترکیدن بیشتری دارند. اگر سطوح الکترولیت مدام در بالای صفحه‌های باتری قرار گیرد، به‌سرعت به قسمت پایین باتری نفوذ کرده و باعث می‌شود احتمال تماس صفحه‌ها با هم افزایش یابد و خطر ایجاد اتصال کوتاه بیشتر شود.

چگونه از ترکیدن باتری ماشین جلوگیری کنیم؟

بررسی دوره‌ای و سرویس و نگهداری منظم باتری ماشین، یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از ترکیدن آن است. با این کار، احتمال خطر انفجار باتری بسیار کاهش می‌یابد.

نگهداری نامناسب و عدم تمیزی باتری و کابل‌ها باعث برقراری اتصال کوتاه و ایجاد قوس الکتریکی می‌شود. بنابراین، برای جلوگیری از این مشکلات، باید به‌طور مرتب کابل‌ها و پست‌های مربوط به باتری را بررسی و تمیز کنید.

سطح الکترولیت‌ها همیشه باید به‌اندازه مناسبی باشد تا خطر انفجار و مشکلات ناشی از اتلاف بیش‌ازحد آب کاهش یابد.

کلام آخر

می‌توان نتیجه گرفت که ترکیدن باتری ماشین یک حادثه خطرناک و قابل اجتناب است. با رعایت اصول نگهداری و سرویس منظم باتری، می‌توان از بروز این حادثه جلوگیری کرد. همچنین، باید از انجام آزمایش‌های نامناسب و خطرناک روی باتری خودداری کرد و در صورت مشاهده هرگونه علامت خرابی یا خوردگی در باتری، سریعا آن را تعویض کرد. در ضمن، باید از قرارگیری باتری در معرض حرارت زیاد یا جرقه‌های احتمالی احتیاط کرد. با رعایت این نکات، می‌توان عملکرد بهتر و امن‌تر باتری را تضمین کرد.

منبع: بازار آنلاین اتوموبی